बहुमत

The structure of this poem is inspired by "Eka talyat hoti" .. The end is sad but I want to portray the kind of injustice we unknowingly make on minorities. Minority is used here as a broad concept, and is not restricted to religious minority.

मोठे ते कुटुंब , आठ त्यात भावंडे

होते धाकटे ते , परी साताहुनी निराळे

इतरांस आवडे क्रिकेट , आवडी ह्यास गाणे

बिचारे त्या भावंडात , नेहमी पड़े एकटे

बहुमतानी सिनेमा ठरे , बहुमतानी चैनल ठरे,

खायचे असे श्रीखंड याला, बहुमताने आमरसच बने

एके दिनी जेव्हा , खेळण्यास सारे निघाले

"रस्त्यात खेलु नका", आईने त्यांस बजावले

आईकडे दुर्लक्शुनि , ते रस्त्यात खेलु लागले

बहुमताला झुगारुनी, ह्याने बाजुस खेल मांडले

दाऊनी बोट त्याला , सर्वानी त्यास चिडवले

म्हणुनी भित्रा त्याला , सर्वानी त्यास हिणवले

तेवढ्यात वाहन एक , भरधाव वेगात आले

होते इतके जवळ ते की , ब्रेक ही ना लागे

काय करावे हे , ड्राईवरला नाही कळाले

रस्त्याबाजुस एक मूल, मधे दिसली सात मुले

क्षणात हिशोब होउनी , स्टेरिंग गेले फिरवले

परत बहुमतासाठी , अल्पमत गेले चिरडले ... !

कवी: आदित्य तळवलकर

Item Song !

I was challenged to write an item song .. i was driving at that time and the CD player was playing "Runu zhunu Runu zhunu re bhramara" ... got inspired by this song and the story of bhramar who sits inside the lotus for entire night because it doesnt want to harm the lotus .. to write this "item song"

नाजुक सुन्दर मी कमळ गुलाबी

रस माझा तू चाखशील का ?

मिठीत घेइन घट्ट तुला मी

सांग भूंगा तू होशील का ?

मधाची चव माझ्या हाय न्यारी

अन म्हन्त्यात मला मी हाय प्यारी

कोमल पाशात घेते तुला मी

आज रातच्याला राहशील का ? ...

येना असा मला चख ना असा

उठ ना जवळ माझ्या ये ना असा

तुझ्या नशे मधे होते बेभान मी

माझ्या नशेत तू झुलशील का ? ..

कवी: आदित्य तळवलकर

मोह आणि फूल

लहानपणी जरी होते माझ्या नशिबी दारिद्र्य आले

त्यावेळी माझ्याकडे कुठुनसे काही पैसे आले

त्या पैशांची मी एक भाकरी, एक फूल घेतले

भाकरी ने मला जगवले ..फूलानी का जगायचे ते शिकवले !

खरच का जीवन इतके सरळ असते .. सोपे असते ?

आली अशी वेळ जेव्हा हे चुकीचे वाटते .. खोटे वाटते .. !

आता भाकरी ने भूक भागत नाही ..

का जगायचे.. हे फूल शिकवत नाही !

कशासाठी जगायचे याचा प्रश्नच आता सुटत नाही ..

कधी फूल , कधी बंगला , कधी गाडी .. मोहला या काही अंतच नाही ..

आज जेव्हा तिथे एका मुलाला मी रडताना पाहिले,

त्याच्यासाठी मी एक भाकरी , एक फूल घेतले ..

त्याच्या कोमेजलेल्या चेहऱ्यावर, जेव्हा फुलासारखेच एक हासू फुलले

मला का जगायचेच नव्हे, तर कसे जगायचे हे देखील कळले !

कवी: आदित्य तळवलकर

भित्रा

लावतो दिवे आम्ही ..

कारण अंधाराला आम्ही भीतो

पीतो दारू आम्ही ...

कारण शुद्धीला आम्ही भीतो

होतो अहिंसक आम्ही ..

कारण हिंसेला आम्ही भीतो

होतो धार्मिक आम्ही

कारण देवाला आम्ही भीतो

राजकारणापासून आम्ही दूर राहतो

कारण राजकारण्याना आम्ही भीतो

सरकारी नोकरांनाच लाच चारतो

कारण नियामाना आम्ही भीतो

होतो नोकर आम्ही ...

कारण मालकीला आम्ही भीतो

राहतो निराश आम्ही

कारण आशेला आम्ही भीतो

जगतो आम्ही असे मेल्यासारखे

तरीही मृत्युला आम्ही भीतो

मृत्युदेखील आम्हाला शिवत नाही

कारण असल्या भेकडाना तो हात लावायला भीतो !

कवी: आदित्य तळवलकर

देव

असे म्हणतात ...

हे जग देवाचा एक खेळ आहे

एका लहान मुलाला मात्र

मी देवाच्या मुर्तिशी खेळताना पाहिले.

बघून हे ...

माझा राग अनावर झाला

त्या मुलाला मी थोबाडीत मारली

अणि तो देव हिसकावून घेतला.

शिक्षेमुळे या ...

तो त्या मूर्तीला रोज नमस्कार करतो

रोज त्याला फुले वाहतो

आणि "देवा" पासून लांबच राहतो !

घड्याळ

लहानपणी माझ्याकडे एक घड्याळ होते

पन्नास पैशाना घेतलेले

त्या खोट्या घड्याळाचे खोटे काटे

एकाच ठिकाणी होते घट्ट रोवलेले

माझी खूप इच्छा होती

त्याचे काटे मला हलवता यावेत

किल्ली देऊन ते काटे

हवे तसे फिरवता यावेत

हल्ली मी नवीन घड्याळ वापरतो

पंधरा हजार रुपयांना घेतलेले

ते घड्याळ खरे आहे, त्याचे काटे देखील फिरतात

पण ते कधी थांबतच नाहीत !

आता वाटते,

माझ्या ५० पैश्यांच्या घड्याळा सारखे

याचे काटे पण थांबवता यावेत

आणि जमले तर,

ते उल्टे देखील फिरवता यावेत !

कवी: आदित्य तळवलकर

काळा

दिवस जसा सरत जातो

अंधार जसा पडत जातो

सगळे रंग आपली साथ सोडतात

नेत्र मिटले तरी जो आपल्या बरोबर राहतो

तो एक काळा रंग असतो

वेदना होता आपल्याला , हा लगेच धावून येतो

भुकेने भोवळ आलेल्याला , हाच येउन धीर देतो

डोळस माणसा बरोबरच , तो अंधाचीही साथ देतो

प्रकाशाला देखील , जो आपल्यात सामावून घेतो

तो एक काळा रंग असतो

आपल्या प्रत्येक आनंदात तो आपल्या बरोबर असतो

दु:ख होता आपल्याला , आपण नेत्र मिटून त्यालाच बोलावतो

ईश्वराची प्रार्थना करताना , हा आपल्या बरोबर उभा राहतो ,

निषेध करतानाही , जो आपले निशाण बनतो

तो एक काळा रंग असतो

रंग काळा कृष्णाचा , रंग काळा रामाचा

रंग काळा राक्षसांचा, रंग काळा दानवांचा

रंग काळा स्वप्नांचा, रंग काळा कल्पनेचा

रंग काळा अंधाराचा, रंग काळा अतिप्रकशाचा

शून्याचा रंग देखील काळाच आहे

काळयाविना जग अपूर्ण आहे

कवी: आदित्य तळवलकर

My मराठी म्हणा किंवा म्हणा माय मराठी

My मराठी म्हणा किंवा म्हणा माय मराठी
विसरु नका, भाषा असते माणसांना जोडण्यासाठी

भाषा हे फ़क्त संवादाचे माध्यम असते
संवाद होणे महत्वाचे, बाकी सारे दुय्यम असते
संवाद सोडून डोकीच फोडायची, तर भाषेची महती कशासाठी
My मराठी म्हणा किंवा म्हणा माय मराठी
विसरु नका, भाषा असते माणसांना जोडण्यासाठी

शुद्ध भाषा बोलणारा , मागासलेला नसतो , श्रेष्ठही नसतो
"weak" भाषा बोलणारा , modern नसतो, तुच्छही नसतो
भाषा कशीही असो , विचारांची प्रगल्भता महत्वाची
My मराठी म्हणा किंवा म्हणा माय मराठी
विसरु नका, भाषा असते माणसांना जोडण्यासाठी

भाषेमुळेच या, आपल्याला शिक्षण मिळते, माहिती मिळते,
भाषेमुळेच चर्चा होते, विश्लेषण होते, ज्ञान मिळते
ज्ञानाचीच ओढ़ असावी, त्यासाठी एका भाषेचा अट्टाहास कशासाठी
My मराठी म्हणा किंवा म्हणा माय मराठी
विसरु नका, भाषा असते माणसांना जोडण्यासाठी
कवी: आदित्य तळवलकर

ह्या कवितेतील My मराठी / माय मराठी हे शब्द या कवितेतून inspired आहेत
http://www.orkut.co.in/Main#CommMsgs.aspx?cmm=20487877&tid=5356953498188480385

Ye Indians ye shall always remain divided and ye shall always be slaves !

With the elections the question of Marathi Pride again came into prominence. This question is heatedly debated in Maharashtra and the proponents talk point to the creation of linguistic states and need to protect the Marathi Identity especially in cities like Mumbai. Unfortunately they dont understand the motive behind creation of linguistic states and also create situations about which father of constituion had warned. Politicians have also incorrected reported the Ambedkars statements out of context to earn political mileage of it.

I am reciting few passages from Dr. B.R.Ambedkars book "Thoughts on Linguistic States"

The reasons why a unilingual State is stable and a multi-lingual State unstable are quite obvious. A State is built on fellow feeling. What is this fellow-feeling ? To state briefly it is a feeling of a corporate sentiment of oneness which makes those who are charged with it feel that they are kith and kin. This feeling is a double-edged feeling. It is at once a feeling of fellowship for ones own kith and kin and anti-fellowship for those who are not one's own kith and kin. It is a feeling of " consciousness of kind " which on the one hand, binds together those who have it so strongly that it over-rides all differences arising out of economic conflicts or social gradations and, on the other, severs them from those who are not of their kind. It is a longing not to belong to any other group.

The existence of this fellow-feeling is the foundation of a stable and democratic State.
One reason is that democracy cannot work without friction unless there is fellow-feeling among those who constitute the State. Faction fights for leadership and discrimination in administration are factors ever present in a mixed State and are incompatible with democracy.

We therefore want linguistic States for two reasons. To make easy the way to democracy and to remove racial and cultural tension.

Having stated the advantages of a linguistic State I must also set out the dangers of a linguistic State.

A linguistic State with its regional language as its official language may easily develop into an independent nationality. The road between an independent nationality and an independent State is very narrow. If this happens, India will cease to be Modern India we have and will become the medieval India consisting of a variety of States indulging in rivalry and warfare.
This danger is of course inherent in the creation of linguistic States. There is equal danger in not having linguistic States. The former danger a wise and firm statesman can avert. But the dangers of a mixed State are greater and beyond the control of a statesman however eminent. How can this danger be met ? The only way I can think of meeting the danger is to provide in the Constitution that the regional language shall not be the official language of the State. The official language of the State shall be Hindi and until India becomes fit for this purpose English. Will Indians accept this ? If they do not, linguistic States may easily become a peril. One language can unite people. Two languages are sure to divide people. This is an inexorable law. Culture is conserved by language. Since Indians wish to unite and develop a common culture it is the bounden duty of all Indians to own up Hindi as their language. Any Indian who does not accept this proposal as part and parcel of a linguistic State has no right to be an Indian. He may be a hundred per cent Maharashtrian, a hundred per cent Tamil or a hundred per cent Gujarathi, but he cannot be an Indian in the real sense of the word except in a geographical sense. If my suggestion is not accepted India will then cease to be India. It will be a collection of different nationalities engaged in rivalries and wars against one another. God seems to have laid a heavy curse on India and Indians, saying ' Ye Indians ye shall always remain divided and ye shall always be slaves ! '

झालो असतो न्यूटन आम्हीही ...

झालो असतो न्यूटन आम्हीही,
पण आमच्या इथे सफरचंदाचे झाडच नाही

हे असले झाड कुणीतरी लावावे लागते
लावून त्याला खत-पाणी घालावे लागते
नंतर मग ते झाड फळ देऊ लागते
भुकेल्याना अन्न, थकलेल्याना निवारा
आणि विचारवंतांना विचार देऊ लागते

ह्या झाडाचे बीज असते उत्सुकतेचे
त्याला पाणी लागते खुल्या विचारांचे
खत लागते प्रयोगांचे
आणि ऊन लागते विश्लेषणाचे

आमच्या इथे पुर्वी असली झाडे होती
सफरचंदाची नव्हे तर चांगली आंब्याची होती
आता मात्रा अशी झाडे उरली नाहीत
सफरचंदाची लावली नाहीत आणि आंब्याची टिकवली नाहीत

आमच्या झाडांना कीड लागली पूर्वग्रहदुषित विचारांची,
अंधळ्या भक्तीची, अर्थशून्य अभिमानाची
आणि दुसर्‍याच्या अंधानुकरणाची

आता असल्या झाडांऐवजी धार्माभिमानाची इमारत बंधतात
त्या खाली विचारवांतांच्या डोक्यात, वरुन फक्त धोंडे पडतात

आंब्याची कोय सोडा, पण सफरचंदाचे बीजही आमच्याकडे नाही
झालो असतो न्यूटन आम्हीही,
पण आमच्या इथे सफरचंदाचे झाडच नाही

कवी: आदित्य तळवलकर


Zalo asto Newton Amhihi by Aditya Talwalkar is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 2.5 India License

Shambhar Koti Maaybaap ..

On Bal Thackeray and Kasabs right to have a defense counsel

Read Bal Thackeray's interview in Saamna. The statement that attracted me was Bal Thackeray speaking about murder of democracy. :)

Anyway the interview was about Bal Thackeray expressing his views on Anjali Waghmare taking the role of defense lawyer of the terrorist who caused havoc in Mumbai. In the interview he also ridiculed the role of Human Rights Activists.

I salute the heroes who laid their lives for the country. I sympathize with the innocent victims who lost their lives in the episode. And I am as angry as Mr. Thackeray on Kasab and his team who are responsible for the attack. But I am not against Mrs. Anjali Waghmare or anyone else representing Kasab in the courts of India.

The role of defense lawyer is to represent the accused. His job is not to accquit the accused but to make sure that he gets the punishment that he deserves and nothing more. This role is highly important because it brings out a lot of facts of the case which the public prosecutor may not highlight or for which the public prosecutor may not have any incentive to highlight. The facts and arguments which are brought forward by defense lawyer will make the case complete. Denying Kasab the right to defend himself is not only against the pillars of our constitution but also rejects the right of nation to know "complete" facts of the case. Who knows why kasab did what he did .. who knows he might have some history which may point finger to some of our own system which might be responsible for what he did. If we have to avoid more kasabs and more attacks the nation has to address those systems.

I hope Mr. Thackeray and those who oppose the right of Kasab to have a defense counsel understand this before they agitate.

A beautiful poem by Kusumagraj

दर्शनाला आलात? या..

पण या देवालयात, सध्या देव नाही

गाभारा आहे, चांदीचे मखर आहे.

सोन्याच्या सम्या आहेत, हिर्‍यांची झालर आहे.

त्यांचही दर्शन घ्यायला हरकत नाही.

वाजवा ती घंटा, आणि असे इकडे या

पाहीलात ना तो रिकामा गाभारा?

नाही..तस नाही, एकदा होता तो तिथे

काकड आरतीला उठायचा, शेजारतीला झोपायचा,

दरवाजे बंद करुन, बरोबर बाराला जेवायचा

दोन तास वामकुक्षी घ्यायचा

सार काही ठीक चालले होते.

रुपयांच्या राशी, माणिक मोत्यांचे ढीग

पडत होते पायाशी..

दक्षिण दरवाज्याजवळ, मोटारीचे भोंगे वाजत होते

मंत्र जागर गाजत होते

रेशीम साड्या, टेरीनचे सुट समोर दुमडत होते.

बॅंकेतले हिशेब हरीणाच्या गतीने बागडत होते.

सारे काही घडत होते.. हवे तसे

पण एके दिवशी.. आमचे दुर्दैव

उत्तर दरवाज्याजवळ अडवलेला

कोणी एक भणंग महारोगी

तारस्वरात ओरडला "बाप्पाजी बाहेर या''

आणि काकड आरतीला आम्ही पाहतो तर काय

गाभारा रिकामा

पोलीसात वर्दी, आम्ही दिलीच आहे..

परत? कदाचित येइलही तो

पण महारोग्याच्या वस्तीत, तो राहिला असेल तर त्याला पुन्हा..

प्रवेश द्यावा की नाही, याचा विचार करावा लागेल,

आमच्या ट्रस्टींना,

पत्रव्यवहार चालु आहे.. दुसर्‍या मुर्तीसाठी

पण तुर्त गाभार्‍याचे दर्शन घ्या.

तसे म्हटले तर, गाभार्‍याचे महत्व अंतिम असत,

कारण गाभारा सलामत तर देव पचास !!

- कुसुमाग्रज.

लॉजिक आणि स्वप्न

लॉजिक आणि स्वप्न

मी आता ठरवले आहे, शांतपणे दंगा करायचा
खूप मोठ्यंदा हळूच हसायचे, आणि गप्प बसून जोरात गायचे

गाउन दमल्यावर मी झोपायला गेलो, थोडावेळ पडून राहिलो
शेवटी झोप येत नाही म्हणून, वैतागून झोपी गेलो

नंतर तिथे मला,एक नसलेला माणूस दिसला
माझ्या जवळ येऊन मला, तो लांबूनच म्हणाला

"मी तुला इथे दिसलो असा नसलेला
हे प्लीज़ तू सांगू नकोस कोणाला"

मी म्हणालो, मी हे कुणाला का सांगू नको ?
तो म्हणाला, मी नियम मोडला म्हणून कटकट नको ! (नोट:- नसलेला असल्याचा नियम)

मी म्हणालो, प्रत्येक नियमाला असतात अपवाद,
तो म्हणाला, ह्या नियमालाही आहे अपवाद !
(नोट:- विचार करा "प्रत्येक नियमाला असतात अपवाद" चा अपवाद पॅरडॉक्स आहे))

म्हणालो ठीक आहे, मी कोणाला नाही सांगणार
सांगितले तर फक्त मी सगळ्यांना सांगणार

म्हणाला सगळ्यांना सांगितले तर ठीक आहे
पण कुणाला सांगितले तर मात्र प्रॉब्लेम आहे

मी म्हणालो, तू असा कसा आहेस नसलेला
तो म्हणाला, सांगतो तुला कसा आहे मी असा नसलेला

"जो माणूस असतो तो असतो तिथे असलेला,
जो माणूस नसतो तो नसतो तिथे असलेला

म्हणूनच जेव्हा मी नसतो इथे असलेला
तेव्हा, मी असतो इथे नसलेला ! "

तो म्हणाला पुढे, "समजावले हे मी तुला
करतो हात पुढे, पैसे दे तू आता मला"

मी म्हणालो, मी कधी म्हणालो की "मी तुला पैसे देईन" ?
तो म्हणाला, खोटारडा आत्ताच म्हणालस की "मी तुला पैसे देईन !" (नोट:- वरचे वाक्य बघा, खरच म्हणाला !)

मी म्हणालो, खोटरड्यांचे मात्र एक आपले बरे असते
त्यांचे खोटे वाक्य देखील खरे असते

माझ्यावर विश्वास ठेव, खरे सांगतो खोटे नाही
हे वाक्य खोटे आहे हे खरे आहे खोटे नाही

ऐकून आमचे हे विचित्र बोलणे, फिरले माझे मस्तक
जाग आली तेव्हा माझ्या हातात होते, "लॉजिक" चे पुस्तक

कवी: आदित्य तळवलकर